به صورت کلی طبق قائده عمومی طبیعت، رابطه معکوس بین جثه حیوانات و ضربان قلب وجود دارد. یعنی حیوانات کوچکتر دارای ضربان قلب بالاتری هستند. بگذارید برای مثال به ضربان قلب چندین گونه پستاندار و پرنده با جثه های متفاوت نگاهی بیاندازیم. متوسط ضربان قلب در حالت استراحت (بر اساس ضربان در دقیقه یا bmp) در گوزن (۵٠-۴٠)، انسان (٨٠-۶٠)، سگ با جثه بزرگ (١٢٠-٨٠)، عقاب (١٢٠-١٠٠)، گربه (١٨٠-١٢٠)، کلاغ (٣۴۵)، گنجشک خانگی (۴۶٠)، موش خانگی (۵٠٠)، مرغ مگسِ گردن یاقوتی (۶١۵) میباشد.
پس پستانداران نیز همانند پرندگان هر چه کوچکتر باشند ضربان قلب بالاتری دارند. پس تفاوت در کجاست؟ تفاوت در اینجاست که قلب در پرندگان، عموما نسبت به پستانداران بزرگتر (نسبت به وزن بدن) و همچنین دارای بافت ماهیچه ای قوی تری است (خصوصا بطن چپ که مسئول پمپاژ خون به اندام هاست). این امر و همینطور جریان الکتریکی بهینه تری که باعث پر و خالی شدن کامل تر قلب از خون میشود به نوبه خود باعث بالا رفتن بازدهی قلبی cardiac output در پرندگان میشود. بازدهی قلبی بالاتر بدین معنی است که یک پرنده در مقایسه با پستاندار هم جثه خود با ضربان قلب مشابه، مقدار خون بیشتری (اکسیژن بیشتر) در واحد زمان به سوی اندام ها پمپاژ میکند
ضربان قلب در پرندگان کوچک در اوج پرواز میتواند به راحتی تا بیش از ١٠٠٠ ضربان در دقیقه افزایش یابد. یعنی نزدیک به حدود ٢٠ ضربان در هر ثانیه !!
جالب است بدانید اندازه و وزن قلب در برخی پرندگان در فصل سرما کوچکتر و با شروع فصل گرما و مهاجرت بزرگ تر میشود!