آماده کردن کبوتران

از قدیم تا به حال ، آماده کردن کبوتران به دو صورت انجام می گیرد

1- دوستانی هستند که فقط کبوتران را در زیر تور آماده می کنند و بر این عقیده بودند که 

کاری درست است

2- دوستانی هستند که کبوتران را اصلا در زیر تور آماده نمی کنند و از ابتدا به پرواز در 

می آورند و به زیر تور و تمرینات عقیده ندارند

 

 شما عزیزان باید مراحل زیر را برای آماده کردن   کبوترانتان در اوایل خرداد و به خصوص 

درتیر ماه به ترتیب انجام دهید 

انجام به موقع و به ترتیب مطالب زیر است که موجب بالا رفتن کیفیت کار می باشد

 1- ابتدا دان کبوتران را پیمانه کنید 

از زمان خشک شدن بال کبوتران باید این امر انجام شود ،

 اندازه این پیمانه برحسب وزن و چربی موجود در بدن کبوتر ،

 استعداد کبوتر در چاقی ، دمای هوا ، نحوه تمرینات ، متغایر است

 در ضمن در اوایل فصل خرداد و در اواخر اردیبهشت انجام می شود 

2- کبوتران را باید به سه گروه تقسیم کنید آنها را باید از یکدیگر جدا کرده که تقسیم 

بندی آن به شرح ذیل می باشد :

2-1 - کبوتران درشت اندام و چاق و فربه کبوترانی که از جثه بزرگتری نسبت به 

دیگران برخوردارند

2-2- کبوتران با اندام متوسط ( با کمی دقت می توانید آنها را ازیکدیگر جدا کنید )

2-3- کبوتران ریز اندام و سبک که به خوبی در میان کبوتران مشخص می باشند

 

 3- تنظیم نحوه برداشتن آب کبوتران که باید سه وعده شود که 

امری بسیار مهم و اساسی می باشد و تاثیر زیادی در پرش کبوتران به خصوص در

گرمترین فصل سال در تیر ماه دارد

3-1- وعده اول بعد از رد شدن از روی دان کبوتران را به زیر تور آورده و آب را بر میدارن

3-2- وعده دوم یک ساعت و نیم قبل از به پرواز در آمدن در قبل از طلوع آفتاب چراغها 

را روشن کرده و کبوتران را به زیر تور برای برداشتن آب هدایت می کنیم

3-3- یک ساعت بعد از انجام تمرینات زیر تور و یا یک ساعت بعد از پرش ( خیلی مهم )

 

4- آماده کردن خانه تور مناسب روی بام 

برای تمرینات کبوتران در زیر تور باید ارتفاع آن بلند باشد و و مثلا از روی خر پشته تا 

روی گنجه ها را پوشش دهد این تمرینات باید درجای مناسب و وسیع انجام گیرد 

و در صورت کوچک بودن ، کاری بیهوده خواهد بود 

ارتفاع از سطح زمین باید بیش از سه متر و در طول باید بیش از شش متر باشد 

و در عرض بستگی به تعداد کبوتران دارد ولی در کل 4متر کمتر نباید باشد 

وباید از روی خر پشته و یا گنجه بیش از یک متر فاصله داشته باشد 

اگر از تور های ماهی گیری استفاده شود بسیار مناسب خواهد بود 

چون در موقع به پرواز در آمدن کبوتران در زیر تور سر تیزی ها آسیب نمی بیند 

و تا پایان تمرینات سالم خواهد ماند و در پایان جمع آوری و تا سال دیگر کنار گذاشته می 

شود

5- بعد از تقسیم بندی کبوتران باید مدتی را برای تمرینات مشخص کنید 

مثلا شما تصمیم می گیرید که 12 روز کبوتران را در زیر تور تمرین دهید

حال در 4 روز اول کبوتران درشت اندام و چاق را باید به زیر تور بیاورید و مشغول تمرین 

دادنشان شوید ، 

چهار روز که تمام شد روز پنجم کبوتران متوسط را باید به زیر تور بیاورید وبعد از

روزهشتم کبوتران ریز اندام را به زیر تور می آورید و به بقیه اضافه می کنید و تمرینات را

تا روز دوازدهم ادامه می دهید

 نکته

1: روزی به عنوان استراحت در این دوازده روز نخواهیم داشت تمرینات فشرده و پشت سر 

هم انجام خواهد شد با برنامه

2: تمرینات از صبح زود بعد از طلوع آفتاب تا بعد از ظهر با ریتم خاصی که خواهیم گفت انجام می گیرد

3: در حین تمرینات آب به کبوتران داده نمی شود ریتم دادن آب به صورتی که در بالاذکر کردم انجام می شود

4: زمان و تعداد روز های تمرین متناوب است بستگی به صلاحدید مربی و روش و شیوه و 

بدن کبوتران و آب هوای منطقه ای که در آن ساکن هستید دارد این زمان از ، سه روز تا

حتی یک ماه می تواند متغیر باشد

6- نحوه دادن دان به کبوتران نیز از ابتدای شروع تمرینات تغییر می کند و به صورت ذیل 

می باشد

6-1- دان برای کبوتران درشت اندام و چاق به حد اقل  خواهد رسید . کبوتر به دلیل داشتن 

بدن خوب و چربی زیاد آسیب نمی بیند

6-2- برای کبوتران متوسط باید به اندازه ای باشد که نیازشان برآورده گردد و چاق نشوند 

و وزن هم به یک باره کم نکنند و بدن از دست ندهند

6-3- برای کبوتران ریز اندام نیز فرق آنچنان با قبل نمی کند و باید کاملا سیر گردند 

نکته 1: دان مورد استفاده در این فصل ارزن درشت می باشد چون ارزن دانی مقوی ، 

سبک ، زود هضم و سالم می باشد و ممکن که استفاده بیش از حد از دانه های دیگر به 

خصوص گندم کبوتر را در این فصل به بیماری اسهال مبتلا کند سعی کنید از دانه های درجه 

یک و تمیز و سالم استفاده کنید چون اثر مستقیم در بدن و پرش کبوتر دارد در صورت 

استفاده از دانه های گرم ( برای مثال تخم کتان و ......که باب می باشد )دقت لازم را داشته 

باشید که به خاطر گرمی موجب آسیب به کبوتر خواهد شد در تعیین اندازه پیمانه کمی دقت

بیشتر داشته باشید

 نکته 1 :اگر به دان کبکی ها  به عنوان مکمل قصد اضافه کردن قره ماش را دارید باید حتما 

قره ماش خیس شده باشد در غیر این صورت باید در ساعت 12 شب نیز آب مجدد 

بردارد

 نکته 2 : اگر کبوتران را در قبل از تیر ما ه جفت نکرده باشید (برای جوجه کشی ) مستی 

می کنند ، 

برای این مشکل  با اضافه کردن مقداری جو به دان کبکی ها تا حدود زیادی از این کار جلو

گیری میکنید

چون خاصیت خنکی دارد و بسیار موثر می باشد  

7- تمرینات زیر تور به این شکل انجام می گیرد که 

از ابتدای صبح (بعد از روشن شدن هوا ) کبوتران را به زیر تور می ریزیم وبا یک چوب 

بلند (نی سبک ) به روی گنجه و از روی گنجه به روی خر پشته باید هدایتشان کنیم مدت

زمان انجام این کار 15 دقیقه حرکت (به تحرک وادار کردن ) و 15 دقیقه استراحت می باشد 

و تا بعد از ظهر ادامه پیدا می کند در 15 دقیقه استراحت کبوتران به حال خودشان رها می 

شوند تا هم شما و کبوتران نفسی تازه کنید   

نکته 1- برای این کار به هیچ  وجه از دان استفاده نمی شود فقط توسط همان چوب بلند

( نی ) کبوتران هدایت خواهند شد 

(از روی گنجه به روی خر پشته یااز روی گنجه به گنجه دیگر ) 

 نکته 2- کبوتران در زمان تعیین شده که باید در زیر تور تمرین ببینند به هیچ وجه نباید به 

پرواز در بیایند

 نکته 3- زمان پایان تمرینات زمانی است که شما متوجه آماده شدن کبوترانتان بشوید در 

غیر این صورت باید ادامه پیدا کند تا کاملا به کت بیایند و بدنشان آماده شود 

 نکته4- نرها و ماده ها همه و همه در این تمرینات شرکت می کنند 

8- بعد از آماده شدن کبوتران در زیر تور2 روز کبوتران را در زیر تور به حال خودشان رها 

کنید تا از شدت فشار به روی آنها کم شود و نرمال شوند .

 چون کبوتران با آمدن این فشارها کاملا  رفتارشان بعد از تمرینات تغییر می کند اصلا

نزدیکشون نمی شه شد 

9- بعد از دوروز قسمتی از تور را باز می کنیم و کبوتران را از آنجا به بیرون هدایت می 

کنیم و 3 الی 4 روز کاملا نر ها و ماده ها تمامی را به روی تور و پشت بام می ریزیم و 

زیرشان نمی زنیم تا دست دست ( تق تق ) کنند

 پس از اتمام  بعد از روشن شدن هوا ، کبوتران را گروه گروه و با فاصله زمانی کیش می 

کنیم دقت داشته باشید. 

یک سوم کبوترانی که روی هوا داریم قیچی به روی بام هدایت می کنیم در اینجا باید دقت 

داشته باشید که کبوتران را در روز اول که هوا می کنید خیلی با اولین روز تیر نباید فاصله 

داشته باشد 

و نکته دیگر اینکه 

در اولین روزی که هوا می کنیم در صبح زود نمی باشد  اولین روز در ساعت 9 در دومین 

روز ساعت 8 در سومین روز 7 در چهارمین روزساعت 6و به همین شکل ادامه بدهید 

در اولین روز برای این ساعت 9 هوا می کنیم که کبوتر ظهر رو ببینه وگرما ظهر را حس 

کند خیلی مهم( فراموش نکنید)  

کبوتران را به همین صورت هر روز هوا می کنیم در روزهای ابتدایی کبوتران را تودهنی 

نمی زنیم ولی پس از اطمینان از آماده شدنشان در حین نشستن از نشستنشان جلو گیری می 

کنیم (تو دهنی زدن) 

ولی دوستان، باید عرض کنم که این حرکت کاری تخصصی است و لم دارد در صورت درست 

و به موقع انجام نشدن باعث هرز شدن کبوتران خواهد بود

( موقع این کار زمانی است که پی به آمادگی کامل کبوتران ببریم )

 به ویژه آنهایی که پشت بامهای بلند در اطافشان زیاد است ، 

در ضمن باید در روزهای ابتدایی به کبوترانی که هرز مینشینند فرصت کافی داد تا  مستقیم

به کف بیایند بعد از این که ساعت کبوتران را روی یک ساعت خاص تنظیم کردید کم کم آنها 

خودشون عادت می کنند و به این صورت شرطی خواهند شد ، 

باید بگم که با اینکار فشار زیادی به کبوتر می آید و انجام پیاپی  این کار زیاد صحیح نیست

و نباید ادامه پیدا کند کبوتر باید ذات خودش را خودش نشون دهد نه با توپ وتشر و اگر نه 

در اولین فرصت بعد از نبود شما به پشت بام می آید و ضررش را در روز مسابقه خواهید دید 

در اینجا کبوتران گروه گروه در آسمان به پرواز در می آیند و بعد از مدتی هر کدام به یک 

باره منفجر شده و از دید خارج می شوند ، 

حال ما با کبوترانی که هر کدام دنبال ساعت آوردن هستند کار زیادی نداریم  ، 

صحبت ما سر کبوترانی است که ساعتهای بالا دارند و ساعتشان هنوز نرمال نشده و ساعتی 

را که باید کسب کنند و از آنها انتظاری را که می رفت را نیاورده اند بعد از نشستن این 

کبوتران با رنگ  خاص علامت زده می شوند و دان آنها باید کم شود . 

دان کبوترانی که ساعت بالا دارند اندازه داده می شود وبه علت ساعت آوردن این گروه 

دانشان باید کمی مقوی تر شود

( به کلمه مقوی تر خوب توجه کنید قابل توجه دوستانی که می گویند بدن کبوترانمان با دادن

ارزن خالی می شد وافت می کردند و ساعت دلخواه را نمی آورند 

اما به تنظیم مقدارش خیلی باید اهمیت بدهند که کبوتر خراب نشود 

از گفتن چه دان و چه مقدار هایی معزورم همه بستگی به کبوتر و پرش ، ذات ، آب و هوا و 

تمرینات  و ساعت پرش و کسب ساعت مورد نظر دارد) 

که بدنشان را به یکباره از دست ندهند و در روز مسابقه نیز ساعتشون را حفظ کنند

نکته1: تعدادی از کبوتران حریف کشند یعنی بعد از هوا کردن بالا می روند مایه گیر می 

شوند وچند ساعتی می پرند و روی بوم می آیند شروع می کنند به دویدن و بعد از چند ساعت

دوباره مایه گیر می شوند و این کار را به کرات انجام می دهند 

نکته 2: کبوترانی که  در جوجگی بازی نزده اند و بعد از قلم شدن به بازی می افتند قیمت 

ندارند ( خوب به ذهن بسپارید ) 

10- بعد از ساعت آوردن کبوتران عقب تر از گروه حال باید یک خواب ( استراحت ) 

بهشون داده شود و پرششان هر روز شود تا روز مسابقه  

یک نکته قابل ذکر این است که خواب ( استراحت)حدودا 3 الی 4 روز قبل از مسابقه داده 

می شود و خواب در روز قبل از مسابقه را من پیشنهاد نمی کنم

نکته 1- در روز های آخر و نزدیک به پرواز  در روز مسابقه همه کبوتران را با هم باید 

کیش کنید دیگر باید تور پرتابل ( قابل تحرک ) از نصف بام جمع شده  و درب گنجه ها را باز 

کنید و کبوتران را بیرون و به پرواز در بیاورید همه و همه را باهم ،

 کبوتران مانند گرد بادی به هم می پیچند و از روی زمین کنده می شوند 

 نکات مهم : 

 کبوتران در روزهایی که هر روز هوا می شوند باید فقط یک بار در روز به پرواز در بیایند

نه بیشتر

کبوتران بعد از ظهری را  با کمی ارزن پذیرایی کنید تا بدن از دست ندهند و حتما یک ساعت 

بعد ، آب در اختیارشان قرار دهید البته زیر تور به خوبی به تحرک در بیاریدشان  تا دچار

آسیب نشوند 

 از ریختن آب بر روی بام در موقعی که کبکها را هوا می کنید جدا خودداری کنید 

چون ممکن در جایی جمع شود و شما متوجه نشوید و کبوتر از بالا بیاید و آب بخورد و

آسیب ببیند    

آب تنی در روزهای استراحت برای کبک ها ضرری ندارد روز قبل از مسابقه هم در سر 

حال بودن و بشاشی کبوتران موثر همچنین آب تنی موجب دفع حشرات از بدن کبوتران می 

شود و این حشرات موجب استرس در کبوتر می شود که با این کار استرس را از کبوتران

دور خواهید کرد 

نظافت روزانه گنجه و زیر تور فراموش نشود 

 کبوتران ساعت پایین و جواب نگرفته را کم کم از گروه خارج کنید و کم کم کبوتران را به 

سقف مورد نظر قید شده برای مسابقه برسانید چون کم کردن تعداد به یکباره موجب آسیب به

کبوتران رویی ها می شود البته نه زیاد ولی بی تاثیر نیست. 

 دان را برروی زمین و در گنجه تمیز شده به کبوتران بدهید دلیل زیاد دارد  تاثیر به سزایی

در تیپ نشدن کبوتران دارد   

کبوتران ساعتی که در موقع ساز شدن ساعت کم می کنند مشکلی ندارند و خواب نیاز ندارند 

خودشان دارند به خودشان با کمتر پریدن استراحت می دهند تا قوای از دست رفته را جبران

کنند 

برای مسابقه از کبکهایی که حد اقل یک تیر ماه را دیده و آماده شده اند استفاده کنید  

از جوجه ها در تیرماه استفاده نکنید چون جوجه ضعیف و قدرت تحمل تمرینات سخت را 

نخواهد داشت و خراب می شود اصلا به نظر من کار درستی نیست روی جوجه حساب باز 

کرد ، 

اما اگر  قصد هوا کردن جوجه ها ی عید را در تیر ماه همان سال دارید توصیه می کنم بعد از 

هوا کردن و ساعت آوردن یا در صورت بازی دار بودن ، بازی قرص کردن ، پرهای دمشان

را از 25 الی  28  روز قبل از هوا کردن کبوتران کبکی در تیر ماه بکشید و خواب بدید و با 

کبکی ها هواکنید 

 برای جلو گیری از تیپ شدن ،  کبوتران را با گروهای مختلف مخلوط کنید و به پرواز در

بیاورید

 کبوتر دار خوب زمانی جواب  دلخواه را از به پرواز در آوردن کبوترانش می گیرد که 

شناخت کافی از کبوتران خود داشته باشد و از جفت های خوب و اصیل جوجه بکشد این ذات 

خوب و پرشی در کبوترانش است که می تواند آن را در هر چه بهتر به انجام رساندن کمکش 

کند که نیاز به آگاهی و تجربه می باشد ولی چه بسا روش به پرواز در آوردن نیز امری 

ضروری می باشد که به نظر من خیلی از دوستا ن شاید کبوتران بسیار خوبی داشته باشند 

ولی به درستی چون آنها را تربیت نکرده و ساعت آنها بسیار پایین است و اطلاعی از 

ساعت دقیق آنها چون ندارید پس قدر آنها را هم نمی دانند و به راحتی شاید به مبالغ خیلی

پایین در دست پرنده فروشها به خرید و فروش در بیاید

در تیر کبوتران بعد از ظهری را حتما بگیریدشون و از پریدنشون مطمئن شوید نه اینکه

هرز نشسته باشند و بعد از مدتی پریدن به خانه برگردند و شما را گمراه از پریدن کنند 

علائم آن هم مشخص، کبوتر بلا نسبت عین جنازه می افتد روی بام له له شدید و پازدن به 

کرات ، نوکش را  باز و بسته می کند ( برای تازه کردن گلویش ) نوکش را که باز کنید آب 

دهانش چسبنده و به حلقش و لزج شده  خودش را به در و دیوار تور می زند که وارد شود 

برای برداشتن آب و نه به نر ها توجهی می کند و نه به ماده ها فقط دنبال سایه ای برای 

استراحت می گردد چشمانش قرمز رنگ می شود چون فشار زیادی را تحمل کرده واقعا بی

قراری و خستگیش را می توانید حس کنید 

 کبوترانی که بعد از ظهر کف می آیند را در زیر تور به بازی در بیاورید تا کم کم ضربانش 

برگردد و کم کم عرقشان خشک شود تا موجب گرفتگی کتش نشود ، البته این اتفاق در

روزهای گرم سال کمتر از روزهای سرد سال است    

ویتامین ها را نیز به صورت هفتگی فراموش نکنید این ها فقط جنبه تامین مایحتاج بدن 

کبوتران می باشد تا از بروز بیماری و مشکلات عصبی در آنها جلو گیری شود و هیچ تا 

ثیری در پرش کبوتران به طور مستقیم ندارد کبوتران در تیرماه به علت گرما فشاری زیادی 

بهشون وارد می شود و از ذخیره بدنی خود استفاده و کمبود و فقر آنها موجب بیماری خواهد

شد   

از اولین روز تمرینات دیگر دارو و واکسنی نباید تجویز گردد که باعث آسیب به کبوتران

خواهد شد تاثیرات بدی در پرش و بدن کبوتران دارد

 در اولین روزی که کبوتران را به پرواز در می آورید سعی کنید رکورد هارا ثبت و به خوبی 

به خاطر بسپارید تا از پیش رفت کار بی اطلاع نباشید و همچنین از آب و هوا و دمای هوا

در روزهایی که کبوتران را به پرواز در می آورید با خبر باشید و آن را با ساعتها شون ثبت

کنید

 در زمانی که کبوتران آب را بعد از دان عصر بر داشتند به روی نی هدایتشان کنید و

چراغها را هم بعد از تاریک شدن هوا خاموش کنید تا به خوبی تا فردا استراحت کنند و قوای

از دست رفته را با استراحت کافی به بدنشون بر گردانن 

بروی خر پشته یک پراژکتور پر نور به سمت پشت بام در غروب حین تاریک شدن هوا 

روشن کنید نور آن باید به روی کف پشت بام بتابد (دقت لازم به این موضوع داشته باشید) 

 

 در یک مسابقه همیشه یک طرف برنده و طرف دیگه بازنده است و شما خودتان را به

خاطر باخت مواخذه نکنید و همیشه سعی در پیشرفت داشته باشید البته هر دو طرف محترم 

اند و مسابقه  بدون تقلب و صداقت به نظر من در صورت باخت برنده است 

 

بر روی بام سایبان و جای استراحت مناسب برای خودتان درست کنید  از لباس آستین بلند 

نخی خنک استفاده کنید چون اشعه مستقیم خورشید باعث آسیب به پوستتون می شود و 

سرطان زا ، می باشد  آب خیلی خنک ننوشید حتما از دوستان قابل اعتماد خودتون کمک

بگیرید از کلاه حصیری نیز استفاده کنید عینک آفتابی نیز فراموش نشود 

 

 در روز قبل از مسابقه کبکی هایی را که فردا قصد هوا کردنشان را داری را باید مهر کنید 

( نشان کردن با رنگ خاص )

 دلیل زیاد دارد یکی از دلایل مهمش  این است کبوتران کبکی شناخته شده باشد و غریبه ای 

اشتباها داخل کبکی ها نشود در تعداد و ساعات اشتباهی صورت نگیرد این کار بهتر است قبل

از خوردن دان و برداشتن آب انجام گیرد  

 و آخرین نکته این است که دان کبوتران را که در ساعت 4 الی 5 می دهیم پس کبوترانی که 

بعد از این ساعت می نشینند را کی دهیم 

بعد از رودان کردن و مقداری ارزن دادن دانشان را در ساعت 10 الی 11 شب بهشون می 

دهیم