کمبود ویتامین E :
موجب عدم باروری تخمها , ضعف جوجه خارج شده از تخم , مرگ در روزهای اولیه پس از خروج از تخم همراه با خیز زیر پوستی و آتروفی عضلانی می شود . در اثر مصرف دان یا مواد چرب اکسید شده بروز می کند .
کمبود ویتامین B1 :
موجب بدنیا آمدن جوجه های ضعیف و دارای لرزش می شود که ظرف چند روز پس از خروج از تخم تلف می شوند . این ویتامین در درمان افسردگی مناسب است .حفظ میلین عصبی را بر عهده دارد .
کمبود ویتامین B2 :
موجب فلجی و جمع شدگی پنجه پا از مرحله دوم رشد جنینی به بعد می شود .
کاهش هج را سبب می شود .
کمبود نیاسین ( اسید نیکوتینیک ) :
موجب کاهش میزان جوجه درآوری می شود. معمولا به علت استفاده از منابع پروتئینی نامرغوب و کمبود اسید آمینه تریپتو فان بروز میکند .
کمبود ویتامین B6 :
به سبب نقش مهمش در رشد اولیه جنین , موجب افزایش مرگ و میر جنین می شود . جیره های غذذایی حاوی پروتئین زیاد بطور ثانویه موجب کمبود این ویتامین می شود . کمبود همزمان این ویتامین و ماده معدنی منگنز موجب بزرگ شدن مفصل خرگوشی ( مفصل بالای ساق پای پرنده ) شده و منجر به دررفتگی پا به یک طرف گردد .
کمبود اسید فولیک ( فولاسین ) :
موجب مرگ و میر جوجه در دوره اولیه رشد در اثر کم خونی و گاهی مرگ و میر درهنگام خروج جوجه از تخم می شود . براثر مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک نیز بروز می کند . زیرا آنتی بیوتیک موجب از بین رفتن باکتری های روده ای که مسئول ساختن این ویتامین هستند , می شود .
کمبود ویتامین B12 :
موجب کم خونی و مرگ در دوران اولیه و گاهی ادم و تحلیل رفتن رشد عضلانی در مرحله دوم رشد جنینی می شود .
کمبود اسید پنتوتنیک :
موجب بروز پرهای غیرعادی همراه با خونریزی زیر پوست در مرحله سوم رشد جنینی می گردد .
کمبود بیوتین :
موجب مرگ و میر در مرحله اول و سوم رشد جنینی همراه با تغییر شکل منقار به صورت منقار طوطی و کوتاه شدن طول استخوان ها می شود
کلسیم و فسفرca,p :
میزان هر یک از این دوماده به تنهایی و نسبت بین آنها تاثیرزیادی برضخامت پوسته تخم و رشد استخوان بندی جنین دارد . کمبود آنها و یا عدم تعادل بین آن دو موجب کاهش قدرت جوجه در خروج از تخم می شود . جوجه های مبتلا دارای رانهای ضخیم و بال های کوتاه همراه با خیز زیر پوست گردن و نرمی استخوان می باشد .
منیزیم mg :
این ماده معدنی در تنظیم رشد استخوانی نقش داشته و کمبود آن موجب بیماری پروزیس , کوتاه شدن طول بال خیز زیر پوستی و منقار طوطی شکل می شود .
نکته قابل توجه : مصرف بی رویه بسیاری از مواد معدنی یا ویتامین ها موجب مسمومیت و بیماری می شود ( خصوصا ویتامین های محلول درچربی مانند ویتامین A,D,E و مواد معدنی مانند سلنیم)
از اینرو توصیه می گردد در مصرف ویتامین جانب احتیاط رعایت شود و بیش از مقدارلازم تجویز نگردد .
دقت در پریمیکس ویتامینی + مصرف ویتامین ها در جیره به گونه حساب شده و مصرف ویژه سلنیوم و ویتامین ایی در کبوتران مادر
